Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın iki İskandinav ülkesinin NATO üyelik başvurusu kapsamında “Üçlü Mutabakat Zaptı” çerçevesinde kurduğu ancak Ocak ayında Türk hükümeti tarafından askıya alınan “Daimi Ortak Mekanizma” toplantısı, Yaklaşık iki ay sonra bugün Brüksel’deki NATO karargahında devam etti. Böylece Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında üçüncü Daimi Ortak Mekanizma toplantısı gerçekleştirildi. Üç ülkeden müzakerecilerin katıldığı toplantıda NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de hazır bulundu.
Görüşmelerin ardından NATO karargahında düzenlenen basın toplantısında konuşan İsveç Başmüzakereci Oscar Stenstrom, Türkiye’nin Ankara’nın İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılım başvurularıyla ilgili kaygılarını giderecek somut adımlar attığını kabul ettiğini belirtti. Türkiye’nin bu anlaşma çerçevesinde somut adımlar attığını kabul ettiğini görüyoruz ki bu iyiye işarettir” dedi.
“İleriye doğru küçük bir adım atıldı,” diyen Stenstrom, üçlü görüşmelerin devam edeceğini ancak bir sonraki toplantı için henüz bir tarih belirlenmediğini sözlerine ekledi.
Stoltenberg’den Temmuz öncesi onay çağrısı
NATO’dan yapılan basın açıklamasında, görüşmeleri başlatan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in, Temmuz ayında yapılacak NATO zirvesi öncesinde İsveç ve Finlandiya’nın tüm ittifak ülkeleri tarafından onaylanması davetini yinelediği ve atılan adımlara övgüde bulunduğu belirtildi. Finlandiya ve İsveç bu yönde. Açıklamada ayrıca Stoltenberg’in “Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin meşru güvenlik kaygılarını gidermek için benzeri görülmemiş adımlar attı” şeklindeki açıklamalarına da yer verildi.
NATO Genel Sekreteri Jens StoltenbergFotoğraf: Dilara Şenkaya/REUTERS
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Türkiye-İsveç-Finlandiya Daimi Müşterek Sistem Toplantısı’nın genel olarak olumlu bir havada geçtiğini ancak iki ülkede atılan adımların Türkiye’nin söz konusu ülkelerin NATO üyeliğini onaylaması için yeterli olmadığını belirterek, ” Türkiye’nin güvenlik kaygılarını ve beklentilerini bir kez daha yansıttığımızı vurgulayan Kalın, “Bu ülkelerin alacağı tedbirler, konunun gidişatını ve hızını belirleyecektir” dedi.
İsveç terör yasasını sertleştiriyor
Türkiye ile NATO müzakerelerinin yeniden başlamasından önce, İsveç hükümeti parlamentoya terör maddelerini daha da sertleştirecek bir teklif sundu. Teklife göre gelecekte bir terör örgütüne üye olmak veya bu tür bir katılımı finanse etmek kabahat sayılacak.
Perşembe günü yayınlanan yasa tasarısına göre, söz konusu maddeyi ihlal edenler uzun süreli hapis cezalarına çarptırılabilecek. İsveçli yetkililer bunun da yazıdaki bir boşluğu dolduracağını kaydetti.
Tasarı meclis tarafından onaylanırsa, ilgili değişiklikler 1 Haziran’dan itibaren yürürlüğe girecek. İsveç’te ilgili yasanın sertleştirilmesi uzun yıllardır gündemde olmasına rağmen, tasarının yeni olarak TBMM’ye sunulması Türkiye ile NATO üyeliği arasındaki krizin aşılması çabalarıyla ilişkilendiriliyor.
Rusya’nın geçen yıl Şubat ayında Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra, İsveç ve Finlandiya geçen yıl Mayıs ayında NATO’ya katılmak için başvurdu. Ancak Türkiye, iki ülkenin üyeliğine karşı çıkıyor. Türkiye, İsveç’i terör örgütlerine karşı gerekli önlemleri almamakla suçluyor. NATO üyeliği, ittifaka bağlı 30 ülkenin onayını gerektiriyor. Türkiye dışında Macaristan da iki ülkenin üyeliğini onaylamadı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, terör yasasının sertleştirilmesini, İsveç ve Finlandiya’nın Haziran sonunda Türkiye ile imzaladıkları anlaşmada verdikleri taahhütlerin yerine getirilmesinde çok değerli bir adım olarak nitelendirdi. Nitekim o dönemde, ilgili kanun değişikliği ile Türkiye’nin iki ülkenin NATO üyeliği önündeki pürüzlerinin aşılacağı öngörülüyordu. Ancak Türkiye Ocak ayında Stockholm’de Kur’an-ı Kerim’in yakıldığı protestoya izin verdikten sonra müzakereleri askıya almıştı. Görüşmeler bugün Brüksel’de yeniden başladı.
dpa,Reuters/TY,BO
