Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Narin Güran’ın Diyarbakır’da öldürülmesine ilişkin, “Kanunların caydırıcı olması lazım. 8 yaşındaki kızımızı katlettiler. Bunun katili tespit edilse ne olacak? Kaç sene yatarsa yatsın. Peki bizim acımız dinecek mi? Biz caydırıcılık özelliği olan bir kanun işletmiş olacak mıyız?” dedi.
Erbaş, Kırşehir’de Ahi Evran Üniversitesi Ahi Evran Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen 7. Ahilik Sempozyumu’na katıldı.
Burada konuşan Erbaş, Ahi kelimesinin Arapçada kardeşlik anlamına geldiğini söyledi.
Ahilik kültürünün kökenin Kur’an’a ve sünnete dayandığını belirten Erbaş, “Kur’an’da ‘müminler ancak kardeştir’, ‘Kardeşlerinizin arasını düzeltiniz’ ayetleri bulunuyor. Ahiliğin de ana temeli bu ayetler üzerine kuruluyor. Peygamberimiz de ‘Siz iman etmedikçe cennete giremezsiniz. Birbirinizin arasında Ahilik olmazsa yani sevgi, kardeşlik olmazsa da gerçekten iman etmiş olamazsınız’ buyuruyor. Sevgiye bakar mısınız? Sevgi böyle bir şey. Biz onun için medeniyetimizin adına sevgi medeniyeti diyoruz. Bizim medeniyetimiz sevgi medeniyeti. Birbirimizi sevmedikçe imanımız kemale ermez, Peygamberimiz öyle buyuruyor. Daha ne kadar çok hadisler var, ne kadar çok ayetler var.” diye konuştu.
Erbaş, Ahiliğin temelinde doğruluk, dürüstlük ve emanete riayetin yer aldığını, Kur’an-ı Kerim’de de bununla ilgili çok sayıda ayet bulunduğunu söyledi.
Mü’minun Suresi’nin ilk sayfasında müminlerin özelliklerinin anlatıldığını vurgulayan Erbaş, şöyle devam etti:
“Müminlerin kurtulabilmesi için emanete riayet etmesi ve ahde vefa göstermesi gerekiyor. Bu özellikler de Ahiliğin en önemli özelliklerinden. Söz verdiğin zaman sözünde duracaksın. Borcunu ödeyeceksin. Alacaklıyı inim inim inletmeyeceksin. Onun hakkına girmeyeceksin. Ticaretin en önemli alanlarından, konularından biri, sözünde duracaksın. Eğer bir çek yazmışsan çekin süresi geldiği zaman ödemesini yapacaksın. Hazreti Muhammed, ‘Müminin en önemli üç özelliği vardır. Konuştuğu zaman doğru söyler. Yalan söylemez. Kendisine bir şey emanet edildiği zaman emanete riayet eder’ buyuruyor. Bunlar aynı zamanda Ahiliğin şartlarıdır. Ahiliğin en önemli özelliklerinden biri de dayanışmadır, yardımlaşmadır. Kur’an’da 255 yerde yardımlaşmadan bahsediyor. Ahiler de varlıkta da darlıkta da yardımlaşırlar. Varlıkta yardımlaşmak kolaydır ama darlıkta yardımlaşmak zordur. Darlıkta yardımlaşanlara da Cenabıhak büyük mükafatlar verecektir. Ahiler sabırlıdırlar, öfkelerine sahip olurlar.”
“Kanunların caydırıcı olması lazım”
Alilik teşkilatının topluma da yön verdiğinin altını çizen Erbaş, şunları kaydetti:
“İmam Gazali kötülükleri ortadan kaldırmanın üç yolu olduğunu söylüyor. Birincisi vicdani müeyyide. Vicdanlarımızı eğitmemiz lazım. Ahilik teşkilatı bir vicdan eğitimi okuludur. İkincisi de kanuni müeyyide. Kanunların caydırıcı olması lazım. 8 yaşındaki kızımızı katlettiler. Bunun katili tespit edilse ne olacak? Kaç sene yatarsa yatsın. Peki bizim acımız dinecek mi? Biz caydırıcılık özelliği olan bir kanun işletmiş olacak mıyız? 2 yaşındaki bebeğe yapılanları görüyorsunuz. Ne cinayetler işleniyor. Kanunlarda caydırıcılık var mı? İsterseniz bin sene ceza verin. Adam ‘ben yatarım, nasıl olsa yemeğimi suyumu veriyorlar’ diyor. Caydırıcı olması lazım, ölümse ölüm, idamsa idam. Üçüncüsü ise uhrevi müeyyide. Ahiret bilinci.”
Türk Tarih Kurumu Başkanı Yüksel Özgen de Ahiliğin toplumun iktisadi ve ahlaki düzenindeki yerinin yüzyıllardır herkesçe bilindiğini söyledi.
Özgen, “Zanaat ve ticaret ehlinin belirli kurallar çerçevesinde üretim yaptığı, kaliteye, dürüstlüğe ve karşılıklı yardımlaşmaya dayanan bu teşkilat, kültürümüzün en kıymetli yapı taşlarından biri mahiyetindedir. Teşkilata dahil olan Ahiler, meslek öğrenirken aynı zamanda ahlaki ve toplumsal değerleri de benimsemişlerdir. Dolayısıyla Ahilik, bireylerin hem mesleki eğitim almalarını hem de topluma faydalı, dürüst ve adil bireyler olarak yetişmelerini sağlamıştır.” ifadelerini kullandı.
“Boykotta hayat var”
Ahi Evran Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Kasım Karahocagil ise sözlerine Gazze’de yaklaşık bir yıldır insanlık dışı katliam yapan İsrail’i lanetleyerek başladı.
“Boykotta hayat var” diyen Karahocagil, “Her vatan evladını siyonist katillere destek veren firmaların ürünlerini Ahice bir duruş ile boykot etmeye çağırıyorum. Ahiliği aslına uygun şekilde muhafaza etmeyi ve gelecek nesillere aktarmayı, Ahi Evran-ı Veli’nin adını taşıyan bir üniversite olarak asli vazifemiz olarak görüyor, gelecek nesillere hazine değerinde kaynak eserler bırakmanın heyecanını yaşıyoruz. Umuyorum ki bu çalışmalar tarihte, felsefede, iktisatta, kalitede, sanatta, edebiyatta kendi değerlerini yeniden gözden geçiren araştırmalara ve araştırmacılara zemin oluşturur ve bu zeminden günümüze Ahiliğin anlaşılması ve yaşatılmasına dair bir kapı aralanır.” diye konuştu.
Kırşehir Valisi Murat Sefa Demiryürek de Ahiliğin Anadolu’da ortaya çıkan ancak dünyaya örnek olacak ticari ve sosyal öğretileri içinde barındıran bir kültür hazinesi olduğunu ifade etti.
Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkarlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Taha Enes Şener de Anadolu’nun Türk-İslam coğrafyası haline gelmesinde Ahiliğin önemini anlattı.
Konuşmaların sonunda Erbaş’a Ahilik Sancağı hediye edildi.
Programa AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şen, öğretim üyeleri ve öğrenciler de katıldı.
